ျမန္မာတိုင္းရင္းသူ တုိင္းရင္းသားတို႔သည္ ေရွးအခါကပင္ ႏုိင္ငံျခားသားမ်ားကို အထင္ႀကီးေလ့ရွိၾက၏။ နတ္ျပည္က ဆင္းသက္လာသေယာင္ေယာင္ တျခားကမၻာက ၿဂိဳဟ္သားတစ္ဦးဦး ေရာက္လာသေယာင္ေယာင္ ထင္မွတ္ၾက၏။ အမွန္မွာ တိုင္းတစ္ပါးသားတို႔ကား အထင္ႀကီးရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြမဟုတ္ၾက။ မိမိတို႔ႏိုင္ငံသားမ်ားကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ဒုကၡေပးၾကမည့္သူမ်ားသာ မ်ားပါသည္။ ေထာင္ျမင္လို႔ ရာစြန္႔ၾကသူေတြခ်ည္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသည္ ျမန္မာတို႔ထီးနန္းေပ်ာက္၍ ကၽြန္သေပါက္ဘ၀ေရာက္သည့္ ကာလမွစ၍ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ကာ ေနထိုင္လာခ့ဲၾကရာ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံမ်ားမွ မူဆလင္၀ါဒီကုလားဆိုးမ်ား၊ ဟိႏၵဴကုလားမ်ားသည္ ႏုိင္ငံေတာ္အတြင္း၌ အင္မတန္မ်ားျပားလ်က္ရွိေပသည္။
အထက္ပါလူမ်ိဳးမ်ားသည္ အျမင္က်ယ္ၾကသည္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ကၽြမ္းက်င္ၾကသည္။ ဗဟုသုတၾကြယ္ၾကသည္။ ေလာကမ်က္လံုး၊ ဥာဏ္မ်က္လံုးမ်ား ဖြင့္ထားၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဓိကက်ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လက္၀ါးႀကီးအုပ္ထားခ့ဲၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံၿမိဳ႕ရြာတို္င္းရွိ အဓိကက်ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ စီးပြားေရးမ်ား ထူေထာင္ထားၾကသည္။
သူတို႔အုပ္စိုးေသာ မူဆလင္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ေရႊျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား ထူေထာင္ဖို႔အပထား၊ ေန႔စားလုပ္ငန္းမ်ားကိုပင္ ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ လုပ္ေနၾကရသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတို႔ အလုပ္လုပ္ေနၾကရာ စကၤာပူႏုိင္ငံ၊ မေလးရွားႏုိင္ငံ၊ အင္ဒိုနီးရွားႏုိင္ငံမ်ား၌ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာဆိုလွ်င္ ေတြ႔သည့္ေနရာတြင္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနသျဖင့္ ပုန္းကာ၀ွက္ကာ အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည္။ ဤအခ်က္ကို မေမ့ဖို႔လိုေပသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ သက္ဆိုင္ရာအရာရွိတို႔ သေဘာေကာင္း၍ မူဆလင္ကုလားမ်ား တံခါးမရွွိ၊ ဓားမရွိ ၀င္ထြက္ကာ စီးပြားေရးမ်ား လုပ္ကိုင္လွ်က္ရွိသည္။ သူတို႔ႏုိင္ငံလိုပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌လည္း စည္းကမ္းမ်ား မရွိသင့္ၿပီလားဟု ေမးစရာပင္။
ႏုိင္ငံသားစစ္စစ္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႔ကမူ စီးပြားေရးအျမင္မက်ယ္ျခင္း၊ ဗဟုသုတနည္းပါးျခင္း၊ မ်က္စိႏွစ္လံုးဖြင့္မထားျခင္း၊ “သားေလးရွင္ျပဳၿပီးလွ်င္ ေတာ္ပါၿပီ”ဟု ေလာဘနည္းျခင္းစေသာ အေၾကာင္းတို႔ေၾကာင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မထူေထာင္ႏိုင္ခ့ဲၾကေပ။ လူမ်ိဳးျခားတို႔ထူေထာင္ထားေသာ လုပ္ငန္းမ်ား၌သာ တစ္၀မ္းတစ္ခါးအတြက္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကသျဖင့္ ေရွးအခါက “သာကီမ်ိဳးေဟ့ ဒို႔ဗမာ”လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ရမည့္အစား “ကူလီမ်ိဳးေဟ့ ဒို႔ဗမာ” ဟု ေၾကြးေၾကာ္ရေတာ့မည့္ အေျခအေန ဆိုက္ေရာက္ေနေၾကာင္း ႏုိင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာႀကီးတစ္ဦး(ဆရာေအာင္သင္းက) ေျပာျပေပသည္။
ဒီေနရာ၌ စာေရးသူအေတြ႔အႀကံဳ တစ္ခုကိုတင္ျပရလွ်င္ အင္မတန္ရင္းႏွီးလွေသာ ျမန္မာမိတ္ေဆြ(၄)ေယာက္တို႔က ရန္ကုန္တြင္ အလုပ္လုပ္ခ်င္သည္ဆို၍ အလုပ္သြင္းေပးရာ တိုင္းရင္းသားပိုင္လုပ္ငန္းတြင္သာ သြင္းေပးခ့ဲရေပသည္။ ဒီေနရာမွာ တစ္ခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္ေတြက ေျပာၾကလိမ့္မယ္ -
“ခင္ဗ်ား မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိရင္ တိုင္းရင္းသားပိုင္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ေတြ႔ေအာင္ရွာၿပီး သြင္းေပါ့”လို႔
က်ဳပ္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိတာကေတာ့ မေျပာနဲ႔ဗ်ာ ညအခါ အိပ္ေပ်ာ္ေနရင္ေတာင္ က်ဳပ္ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးက ခ်စ္၊ခ်စ္နဲ႔ ျမည္ေနတယ္ဗ်။ တကယ္ေျပာတာပါ။
အထက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကို သံုးသပ္ပါက လူမ်ိဳးျခားတို႔ ဘယ္လိုစီးပြားေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ နည္းယူၿပီး တုိင္းရင္းသားပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ထူေထာင္သင့္ေပသည္။ အကယ္၍ မထူေထာင္ႏိုင္လွ်င္ ကူလီဘ၀ကမတက္ဘဲ သားစဥ္ေျမးဆက္ နင္းျပဘ၀ႏွင့္သာ အဆံုးသတ္ေပေတာ့မည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအရပ္ရပ္ရွိ မီးရထားဘူတာတိုင္းတြင္ ျမန္မာ့မီးရထားဟူေသာ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားကို ဂုဏ္ယူ၀့ံၾကြားစြာ ဆြဲခ်ိတ္ထားေသာ္လည္း ဘူတာရံုအတြင္း၌ရွိေသာ စားေသာက္ဆိုင္၊ စတိုးဆိုင္မ်ားကာ ျမန္မာတစ္မ်ိဳးသားလံုးကို ၀ါးမ်ိဳေစာ္ကားမည့္ ၇၈၆ ဟူေသာ ဂဏန္းကို တပ္ထားေသာ မူဆလင္ကုလားဆိုင္မ်ားသာ အမ်ားဆံုးရွိေပရာ ျမန္မာအရာရွိတို႔ ည့ံဖ်င္းပံုကား အ့ံၾသကုန္ႏုိင္ဖြယ္ပင္။ ကိုယ့္တြယ္လို႔ တြယ္မွန္းမသိ။ ကိုယ့္ခ်လို႔ ခ်မွန္းမသိ။ ည့ံဖ်င္းလြန္းပါဘိ။ မူဆလင္ကုလားတို႔ကား စီးပြားေရးကိုလည္း ၀ါးမ်ိဳ အခ်က္အခ်ာက်ေသာ ေနရာမ်ားကိုလည္း ၀ါမ်ိဳသည့္အျပင္ ေငြေၾကးျပည့္စံုလာခ်ိန္တြင္ တိုင္းရင္းသားတို႔၏ သမီးပ်ိဳမ်ားကိုလည္း ၀ါးမ်ိဳလ်က္ရွိၾကေပသည္။ ေလ့လာမႈဗဟုသုတနည္းပါးၾကေသာ မီးရထားဆိုင္ရာ ျမန္မာအရာရွိမ်ား အထူးသတိျပဳစရာပင္။ သတိမျပဳပါက အိမ္ကသမီးပါ ပါသြားႏုိင္ေပသည္။
မူဆလင္ကုလားတို႔၏ (၇၈၆)
ဟူေသာ အဓိပၸါယ္
အထက္ပါ ဂဏန္းသံုးလံုးေပါင္းေသာ္ (၂၁)ရ၏။ (၂၁)ရာစု ေရာက္ေသာအခါ မူဆလင္ကုလားတို႔က ဗုဒၶဘာသာကို ၀ါးမ်ိဳကာ မူဆလင္ႏုိင္ငံတည္ေထာင္ရန္နွင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားအားလံုးကို ၀ါးမ်ိဳကာ ကုလားႏုိင္ငံတည္ေထာင္မည္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေပသည္။ ဤအခ်က္ကိုၾကည့္လွ်င္ ကုလားတို႔သည္ အင္မတန္ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ အနီးကပ္ဆံုးအႏၱရာယ္ေကာင္မ်ားျဖစ္ေပသည္။
မိဘမ်ား သတိျပဳစရာ
မူဆလင္တို႔သည္ အမ်ိဳးဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားလ်က္ရွိရာ မိဘမ်ားေပါ့ဆ၍ သားသမီးမ်ားကို မဆံုးမလွ်င္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း တစ္ရာတြင္ လူမ်ိဳးေရာ ဘာသာပါ ကြယ္ေပ်ာက္ႏုိင္သျဖင့္ မကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းစဥ္ (၃)ရပ္ကို မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ပါ။
၁။ မိမိတို႔ သားသမီးမ်ားကို ကေလးဘ၀မွစ၍ ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈအေမြေပးပါ။
၂။ မြတ္စလင္တို႔ႏွင့္ မဆက္ဆံျဖစ္ေအာင္ ဆံုးမပါ။
၃။ မြတ္စလင္တို႔ႏွင့္ မထိမ္းျမားျဖစ္ေအာင္ ဆံုုးမပါ။
ေစ်းမ၀ယ္သင့္
သင္သည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး စစ္စစ္ျဖစ္လွ်င္ မြတ္စလင္ဆိုင္မွာ ေစ်းမ၀ယ္ပါႏွင့္။ သင္၀ယ္၍ ရရွိသြားေသာ ေငြျဖင့္ မြတ္စလင္တို႔က ဒို႔အမ်ိဳးသမီးေတြကို ေငြျဖင့္ ပစ္ေပါက္ကာ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ေနတာကို သေဘာေပါက္ပါ။
ရဟန္းေတာ္မ်ား သတိျပဳရန္
ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ သာသနာေတာ္ မကြယ္ေပ်ာက္ေရးအတြက္ တိုင္းရင္းသားတို႔လွဴေသာ ဆြမ္းကိုစားေနၾကေသာ ရွင္ရဟန္းတို႔မွာ တာ၀န္အရွိဆံုးျဖစ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စီးပြားေရးလူမႈေရးမ်ား မအားလပ္၍ ဗဟုသုတမရွိၾကေသာ တိုင္းရင္းသားတို႔ မြတ္စလင္တို႔ႏွင့္ မဆက္ဆံရန္ မြတ္စလင္မ်ားဆို္င္တြင္ ေစ်းမ၀ယ္ရန္ အသိဥာဏ္ေပးပါ။ ယင္းသို႔ အသိဥာဏ္မေပးဘဲ သာသနာေရးလိုက္ရံုႏွင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနပါက တာ၀န္မေက်ေသးေပ။
တားျမစ္ၾကပါ
ဗုဒၶဘာသာေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ေနပါလ်က္ ကုလားတို႔ဆိုင္တြင္ ေစ်း၀ယ္ေနၾကေသာ ရဟန္းမ်ားသည္ အမ်ိဳးဘာသာကို ဖ်က္ဆီးမည့္သူမ်ားကို အားေပးရာေရာက္သျဖင့္ ျဖဳတ္ဦးေႏွာက္ပမာ အလြန္ည့ံဖ်င္းၾကသူမ်ားပင္၊ ယင္းအရွင္တို႔ကို မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိေသာ ရဟန္းသာမေဏတိုင္းက တားျမစ္သင့္ၾကေပသည္။
ည့ံလြန္းေနတာ စဥ္းစားၾက
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ မူဆလင္ကုလားတို႔ရဲ႕ ဗလီမ်ားကိုမီၿပီး ျမန္မာေတြ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ခြင့္ လံုး၀မရွိၾကပါဘူး။ ဒါေပမ့ဲဗ်ာ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္း၊ ကန္၊ ဘုရားမ်ားကိုေတာ့ ကုလားေတြက မီခိုၿပီး စီးပြားေရးေတြ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရွိေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာေတြ အထူးအားျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတာ္ေတြ သိပ္ည့ံလြန္းလိုက္တာဗ်ာ၊ ျမန္မာ့ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ပုဂံႏွင့္ မႏၱေလး မဟာမုနိဘုရားႀကီး ပရိ၀ုဏ္အတြင္းမွာ ဘုရား တရားေပ်ာက္ကြယ္သြားေအာင္ လုပ္ေနၾကတ့ဲ ကုလားေတြရဲ႕ ေစ်းေရာင္းခြင့္ကို မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ သာသနာခ်စ္စိတ္ ရွိေတာ္မူၾကတ့ဲ ရဟန္းေတြနဲ႔ လူေတြက တားျမစ္ၾကရမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ မဟာရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္မွာ တစ္တိုက္ထဲသာရွိတ့ဲ စာသင္တိုက္တစ္တိုက္ ပတ္ပတ္လည္ဆိုင္ခန္းေတြ ဘာသာျခားကုလားတုိ႔ လက္ထဲေရာက္ေနတာဟာ သက္ဆုိင္ရာေဂါပကေတြ အျမင္မက်ယ္လို႔လား၊ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ကုလားေသြးပါေနလို႔လားဆုိတာ စဥ္းစားစရာပါ။
သစ္ပင္ရိပ္ခိုခ ေတာင္းသူမ်ား
ဧရာ၀တီတုိင္းက ကုလားေပါတ့ဲ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕မွာ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးရွိခ့ဲတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ သေဘာေကာင္း မေနာေကာင္းတ့ဲ ေရွးလူရိုးႀကီးဆိုေတာ့ လာလာသမွ် ကုလားဒိန္ေတြ၊ ကုလားကူလီေတြကို ေနစရာလည္းေပး၊ စားစရာေတြလည္းေကၽြးသတ့ဲ။ ဒီလိုနဲ႔ေကၽြးေမြးၿပီးလို႔ ႏွစ္ေပါင္းေတာ္ေတာ္ၾကာတ့ဲအခါ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ ကုလားႏုိင္ငံေတြကို ဘုရားဖူးသြားတ့ဲအခါမွာ ေနပူလြန္းလို႔ လမ္းေဘးကသစ္ပင္ရိပ္မွာ ၀င္နားပါေလေရာ။ အရိပ္ကထြက္ေတာ့ ကုလားသံုးေယာက္ေျပးလာၿပီး သစ္ပင္ရိပ္နားခြင့္အျဖစ္ ပိုက္ဆံေတာင္းလို႔ ေပးခ့ဲရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာ သူတို႔ကိုစိတ္အနာႀကီးနာၿပီး ကိုယ့္ႏုိင္ငံလည္းေရာက္ေရာ သူတို႔ကိုျဖစ္ေလးျဖတ္ လုပ္ပစ္ပါသတ့ဲ။ ဒီအေၾကာင္းကို မသိတ့ဲ ျမန္မာလူရိုးႀကီးေတြ ေနရာတုိင္းမွာ သေဘာမေကာင္းဖို႔ သတိျပဳစရာပါ။ ျမန္မာေတြကေတာ့ ကုလားေသာ ဘာေသာ မခြဲျခားဘဲေတြ႔ရာလူတုိင္းကို သေဘာေကာင္းလြန္းလို႔ အိမ္ကသမီးေပးလိုက္ရတ့ဲအျဖစ္ေတြ မနည္းေတာ့ပါဘူး။
ေဆာ္ဒီႏုိင္ငံမွ ဘာသာေရးေစာ္ကားမႈ
ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏုိင္ငံသို႔ အလုပ္လုပ္ရန္သြားၾကေသာ ျမန္မာေယာက်္ားႏွစ္ေယာက္တို႔ဟာ သာမညဆရာေတာ္ႀကီး၏ပံုေတာ္ကို ရင္ဘတ္တြင္ခ်ိတ္ဆြဲ၍ သြားၾကရာ ယင္းႏုိင္ငံေလဆိပ္ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရးဌာန အမႈထမ္းတို႔က ပံုေတာ္ကိုလက္ညႇိဳးထုိးကာ မင္းတို႔အေဖေတာ္လားလို႔ ေမးၾကတယ္။ ျမန္မာႏွစ္ေယာက္တို႔က ဘာမွ်မေတာ္ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶဘာသာေရႊျမန္မာတို႔ အထြတ္အျမတ္ထားၾကသည့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးျဖစ္ေၾကာင္းေျပဆိုၾကရာ ဒို႔ႏုိင္ငံမွာ ဒီလိုဘာသာျခားနဲ႔ သက္ဆိုင္တ့ဲပစၥည္းေတြ ယူမလာရဘူးလို႔ေျပာဆုိ၍ ပံုေတာ္ေတြကို ဆြဲျဖဳတ္ကာ လႊင့္ပစ္ၾကသတ့ဲ၊ သူ႔ေျမ သူ႔ေရဆုိေတာ့ ေရႊျမန္မာေတြ ဘာမွမေျပာ၀့ံလို႔ ေခါင္းငံု႔ခံခ့ဲရတယ္ေလ။ ဒီအခ်က္ကိုၾကည့္၍ ကုလားသာသနာပြားလာလွ်င္ ဘုရားဘာသာအေပၚ ရက္စက္ၾကမွာ ဧကန္ပါပဲ။
သတိျပဳေစခ်င္သည္
ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တစ္ခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕နယ္မ်ား၌ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းမွ်မရွိေသာ္လည္း ကုလားဗလီေတြ မ်ားစြာရွိေနပံုမွာ အမ်ိဳး ဘသာ သာသနာ ႏုိင္ငံေတာ္အတြက္ အႏၱရာယ္ႀကီးမားပံုကို သိရွိၾကေစရန္ ႏုိင္ငံအတြင္းရွိ ကုလားဗလီမ်ားစာရင္းကို ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။
(ရန္ကုန္တုိင္းႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးရွိ အစၥလာမ္ကုလားဗလီေက်ာင္းမ်ား ၁၉၉၀ ခုစာရင္းကို စားေသးသျဖင့္ ခ်န္ထားခ့ဲရပါသည္။)
အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ေသာၾကာေန႔တုိင္း ေတာင္းေလ့ရွိေသာ
ေနာက္ဆံုး အထူးဆုေတာင္း
အလႅာဟြမ္းမ = အို အလႅာ ထာ၀ရဘုရားသခင္။
ရွတ္သစ္(သ္)ရွမ္းလဟြမ္ = အစၥလာမ္ဘာသာမွ အပျဖစ္ေသာ က်န္ဘာသာ၀င္မ်ားကို ေခ်မႈန္းပစ္ေတာ္မူပါ။
၀မတ္ဇစ္(က္)ဂ်မ္းအဟြမ္ = ထိုဘာသာ၀င္မ်ား၏ အစည္းအရံုးမ်ားကို ၿဖိဳခြဲပစ္ေတာ္မူပါ။
၀ဇလ္ဇိလ္အတ္ကဒါးမဟြမ္=ထိုဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေအာက္ေျခမ်ားကို ရိုက္ခ်ိဳးပစ္ေတာ္မူပါ။
၀ႆမ္မိရ္ေႆယာရဟြမ္ = ထိုဘာသာ၀င္တို႔၏ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားကို ေျမလွန္ပစ္ေတာ္မူပါ။
၀အန္ဇိလ္ေဘ့ဟင္(မ္)ဘအမ္
စကလ္-လႆီ-လသရြတ္
ႆို႔ဟူ အနိလ္ေကာက္
မိမုဂ်္ေရမိန္႔ = အလႅာဘုရားသခင္၏ အမိန္႔ေတာ္ကို မနာခံသူ မိစၦာဒိ႒ိမ်ား၊ တျခားဘာသာ၀င္မ်ား အားလံုးကို မည္သည့္အခါမွ နာလန္မထူႏုိင္ေအာင္ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား၊ ဥပါဒ္မ်ား၊ ကပ္ဆိုးႀကီးမ်ားကို ခ်ေပးေတာ္မူပါ။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အမွာစာ
၁။ ေမာ္လ၀ီဆရာေတြက သူတုိ႔ဘာသာအတြက္ အားက်ိဳးမာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာ ရဟန္းသံဃာမ်ားက စာသင္စာခ်ျခင္း၊ တရားေဟာ၊ တရားျပျခင္းတို႔ျဖင့္ ေလွႀကီးထိုးရိုးရိုး စနစ္ကိုသာ က်င့္သံုးေနျခင္း။
၂။ (၇၈၆)မိဘမ်ားက ရင္ေသြးမ်ားကို အသက္(၅)ႏွစ္မွစ၍ ဘာသာေရးသင္တန္းေက်ာင္းသို႔ ပို႔ခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာမိဘမ်ားက သားသမီးမ်ားကို က်ဴရွင္တက္ခိုင္းဖို႔ေလာက္သာ စိတ္၀င္စားျခင္း၊ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ားသို႔ ပို႔ဖို႔ရန္ စိတ္မ၀င္စားျခင္း။
၃။ (၇၈၆)ကေလးငယ္မ်ားက သူတို႔လူမ်ိဳး၊ သူတို႔ဘာသာအတြက္ အားတက္သေရာ ဘာသာေရးသင္တန္းတက္ေနခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ကေလးငယ္မ်ားက ဘာသာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အလွမ္းကြာေ၀းေနျခင္း။
၄။ (၇၈၆)လူငယ္မ်ားက စီးပြားေရးကို အင္တုိက္အားတုိက္ ရွာေဖြေနခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာလူငယ္မ်ားက ပြဲလမ္းသဘင္၊ အေပ်ာ္အပါးႏွင့္ (ေဘာလံုး၊ ခ်ဲ၊ ထီ)အေလာင္းကစား၊ အေသာက္အစားမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေနျခင္း။
၅။ (၇၈၆)သမီးပ်ိဳမ်ားက အိမ္တြင္းပုန္းေနခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာတုိင္းရင္းသူမ်ားက လူတကာႏွင့္ရင္ေဘာင္တန္း၍ လႈပ္ရွားသြားလာေနၿပီး မူဆလင္ကုလားမ်ား၏ အႏၱရာယ္ကို မသိၾကျခင္း။
၆။ (၇၈၆) အမ်ိဳးသားမ်ားက တိုင္းရင္းသူမ်ားကို ကုလားမ်ိဳ၊ မ်ိဳၿပီးရသေလာက္ ၀ါးမ်ိဳေနခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက မသိလုိက္ မသိဘာသာျဖင့္ မသိက်ိဳးကၽြံေနႏုိင္လြန္းျခင္း၊ မဆုိင္သလို ေနၾကျခင္း။
၇။ (၇၈၆) အမ်ိဳးသားမ်ားက မိန္းမေတြရသေလာက္ယူၿပီး လူမ်ိဳးပြားေနခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ရဟန္းသံဃာမ်ား၊ သီလရွင္မ်ား၊ အပ်ိဳႀကီး၊ လူပ်ိဳႀကီးမ်ား မ်ားျပားေန၍ လူဦးေရတိုးပြားမႈ နည္းပါးျခင္း။
၈။ (၇၈၆) ဘာသာ၀င္မ်ားက သူတို႔ဆိုင္မွာသာ ေစ်း၀ယ္ယူအားေပးေနၾကခ်ိန္မွာ တုိင္းရင္းသားမ်ားက ျမန္မာပိုင္ဆုိင္တို႔ကို ေရြးခ်ယ္အားေပးသည့္ အေျခအေနနည္းပါးရံုမွ်မက (၇၈၆) ဆုိင္မ်ားကို ပိုမို၍ အားေပးေနျခင္း။
၉။ (၇၈၆)ဘာသာ၀င္မ်ားက သူတို႔လူမ်ိဳးအတြက္ တစ္ေန႔(၅)ႀကိမ္ စည္းေ၀းၿပီး (အထူးသျဖင့္ ေသာၾကာေန႔တုိင္း) စည္းလံုးညီညြတ္ေနခ်ိန္မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ဖရိုဖရဲျပန္႔က်ဲေနၿပီး စည္းလံုးမႈမရွိေသးျခင္း။
၁၀။ ႏုိင္ငံေတာ္က ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းေကာင္းျဖင့္ ဘာသာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈသင္တန္းမ်ား ခ်မွတ္ေပးေနခ်ိန္မွာ ထိုသင္တန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈ နည္းပါးေနျခင္း။
၁၁။ တျခားႏုိင္ငံမ်ား၌ အႏၱရာယ္ႀကီးမားသည့္ နယ္စပ္မ်ားကို အထူးစစ္ေဆးေနၾကေပမ့ဲ ျမန္မာျပည္၌ အမႈမ့ဲ အမွတ္မ့ဲ ရွိေနေသးျခင္း။
၁၂။ တျခားႏုိင္ငံမ်ား၌ အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒရွိသက့ဲသို႔ ျမန္မာျပည္၌ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာကို ကာကြယ္သည့္ အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမရွိေသးျခင္း။
၁၃။ တျခားႏုိင္ငံမ်ား၌ ဧည့္သည္ဘာသာေရးကို ႏွိပ္ကြပ္ထားေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္၌ ဧည့္သည္တို႔၏ ဘာသာေရးကို အိမ္ရွင္တို႔ႏွင့္တန္းတူ အခြင့္အေရးေပးထားရံုမက ေၾကာက္ရြ႕ံသလိုျဖစ္ေနျခင္း။
၁၄။ တျခားႏုိင္ငံမ်ား၌ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာအတြက္ အဆိတ္အေတာက္ျဖစ္ေစမည့္ မွတ္ပံုတင္ကိစၥမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာ ကိုင္တြယ္ေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္၌ လူမ်ိဳးျခား ဘာသာျခားမ်ားကို လူကိုမၾကည့္ဘဲ ေငြကိုၾကည့္ကာ မွတ္ပံုတင္လုပ္ေပးေနသူမ်ား ရွိေနျခင္း။
ဤဆုိအပ္ခ့ဲၿပီးေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားေၾကာင့္ (၇၈၆)တို႔ေၾကြးေၾကာ္သည့္အတုိင္း ျမန္မာျပည္သည္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ၀န္းက်င္တြင္ ကုလားျပည္ျဖစ္သြားေပးေတာ့မည္။ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံဟူေသာ အမည္မွ အင္ဒိုနီးရွားတို႔လို ပါကစၥတန္တို႔လို ျမန္မာနီးရွားမူဆလင္ႏုိင္ငံ၊ ျမန္မာကစၥတန္မူဆလင္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သြားေပေတာ့မည္။
ဤသို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ပ်က္သုဥ္း၍ ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွ ျမန္မာ့ေျမပံုေပ်ာက္ကြယ္မည့္ အေရးကို တုိင္းရင္းသားအားလံုး သတိျပဳႏုိင္ေစရန္ ေမွ်ာ္ေတြး၍ -
ဤသမိုင္းေပးတ့ဲ သခၤန္းစာ စာအုပ္ကို စီစဥ္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
မ်ိဳးခ်စ္သူ (စီစဥ္သူ)
သမုိင္းကေပးတ့ဲသခၤန္းစာ ၿပီး၏