အာဖရိကႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသတုိ႔တြင္ ဂ်ီဟတ္မ်ားအား တုိက္ခိုက္ေနရသူမ်ားသည္ အစြန္းေရာက္မႈမ်ားအား ဆန္႔က်င္တိုက္ခိုက္ေနရေသာ ျပင္သစ္ႏွင့္ တူညီေနေၾကာင္း ျပင္သစ္သမၼတ ဖရန္ဆြာေအာ္လြန္းက ဇန္န၀ါရီ ၁၃ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အစြန္းေရာက္မႈမ်ားအား တုိက္ခိုက္ေနရမႈ၊ အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ ေကာင္းမြန္ေစရန္ ႐ုန္းကန္ေနရမႈႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ် အက်ပ္အတည္းတို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ မာလီတြင္ အာဖရိကႏွင့္ ျပင္သစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ထိပ္သီးမက်င္းပမီ ေအာ္လြန္းက ယင္းကဲ့သုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
မာလီသည္ ၿပီးခဲ့ေသာေလးႏွစ္ခန္႔က ႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းရွိ အဓိကၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ထၾကြေနသည့္ ဂ်ီဟတ္တုိက္ခုိက္ေရးသမားမ်ားအား တိုက္ထုတ္ႏုိင္ရန္ ျပင္သစ္အား အကူအညီေတာင္းခဲ့ရၿပီး ယခုအခါ မာလီႏွင့္ ဆာဟယ္ေဒသတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျပင္သစ္တပ္ဖဲြ႕၀င္ ၄၀၀၀ တပ္ျဖန္႔ထားၿပီးျဖစ္သည္။ မာလီေျမာက္ပိုင္းတြင္ ျပင္သစ္စစ္စခန္းခ်ထားေသာ ဂါအိုၿမိဳ႕၌ ျပင္သစ္တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ေအာ္လြန္းက “အဲဒါက တူညီတဲ့ တုိက္ခိုက္မႈ။ တူညီတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈပါ” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ျပင္သစ္ေျမေပၚတြင္ တုိက္ခုိက္ခဲ့ၾကေသာ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားသည္ အီရတ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားရွိ ဂ်ီဟတ္တုိက္ခုိက္ေရးသမားမ်ား၏ မဟာမိတ္မ်ား ျဖစ္သလို ဆာဟယ္ေဒသရွိ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခိုက္ေရးသမားမ်ားႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆိုခဲ့သည္။
ဇန္န၀ါရီ ၁၄ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ အာဖရိက-ျပင္သစ္ထိပ္သီးသို႔ ႏုိင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ား မတက္ေရာက္မီ ဇန္န၀ါရီ ၁၃ ရက္တြင္ မာလီၿမိဳ႕ေတာ္ ဘာမာကို၌ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၀ ထက္မနည္းမွ ၀န္ႀကီးမ်ားက ႀကိဳတင္ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။ ယင္းေဆြးေႏြးပဲြ တက္ေရာက္သည့္ ႏိုင္ငံအမ်ားစုသည္ တစ္ခ်ိန္က ျပင္သစ္ကိုလိုနီမ်ားျဖစ္ခဲ့ၿပီး မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားအတြင္း ျပင္သစ္သည္ အာဖရိကတုိက္တြင္ စစ္ေရးစြက္ဖက္မႈမ်ားကို တုိးျမႇင့္ခဲ့သည္။
ဂ်ီဟတ္ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားအား တုိက္ဖ်က္မႈတြင္ ကူညီရန္ ျပင္သစ္သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္စဥ္ အာဖရိကစစ္သား ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္အား ေလ့က်င့္ေပးခဲ့ၿပီး ၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မတုိင္မီ တစ္ႏွစ္လွ်င္ အာဖရိက တပ္ဖဲြ႕၀င္ ၂၅၀၀၀ အထိ တိုးျမႇင့္ေလ့က်င့္ေပးရန္ ေမွ်ာ္မွန္းထားေၾကာင္း ျပင္သစ္သံတမန္ သတင္းရင္းျမစ္တစ္ဦးက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ မာလီကဲ့သုိ႔ အာဖရိကရွိ အဓိကႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အေျခအေနမ်ားမွာ တည္ၿငိမ္မႈမွ ေ၀းကြာေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ယင္းထိပ္သီးတြင္ အာဖရိကႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕၌ မၾကာေသးမီကျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေရးပဋိပကၡမ်ား၊ အာဖရိကမွ ဥေရာပသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်မ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ၀င္ေရာက္မႈကိုလည္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေဆြးေႏြးမည္ဟု သံတမန္သတင္းရင္းျမစ္ တစ္ဦးက ေျပာခဲ့သည္။ စီးပြားေရးအတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခခ်မ်ား ၀င္ေရာက္မႈအား ဟန္႔တားရန္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားက အာဖရိကသို႔ အကူအညီမ်ား တုိးျမႇင့္ေပးမည္ဟု ကတိျပဳထားခ်ိန္တြင္ ျပင္သစ္သည္ လာမည့္သံုးႏွစ္ေက်ာ္အတြင္း အာဖရိကႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ႏွစ္စဥ္ေပးေနေသာ အကူအညီႏွင့္ ေခ်းေငြမ်ားအား ယူ႐ိုတစ္ဘီလ်ံမွ ငါးဘီလ်ံအထိ တုိးျမႇင့္ေပးရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည္။
Ref း AFP
Sources; Eleven Media Group